ابراهیم سحرخیز، معاون اسبق آموزش متوسطه
از بین آن همه هدف های کلان ، راهکارهای جورواجور ، عده ای محکمات را رها کرده ، قرص و محکم به مشابهاتی چسبیده اند که با اصول و مبانی آموزش وپرورش دولتی ، همبستگی اجتماعی و عدالت در تعارض آشکار است.
گویا تاکید بر تنوع بخشی به محیط های یادگیری در فرایند تعلیم و تربیت رسمی عمومی، بهانه و دستاویزی شده است برای پشت کردن به جایگاه و ارزش مدارس دولتی و تخریب هژمونی نظام آموزشی کشور!
هیچ عاقلی با تنوع بخشی در ارائه خدمات آموزشی و فرصتهای تربیتی متناسب با مصالح جامعه ،نیاز و علایق دانش آموزان در راستای شکوفایی استعدادها یا عاملیت دادن به ذینفعان در طراحی برنامه های آموزشی ، مدیریت نظام آموزشی ، سیاست گذاری و نظارت بر آن مشکلی ندارد مشروط بر اینکه ساختاری فراگیر و ادغام کننده بر آن حاکم باشد تا هیچ گروه اجتماعی از آن طرد نشود.
باید بپذیریم که « مدرسه به مثابه یک کانون اجتماعی ، دیگر نه دولتی است نه خصوصی, بلکه یک نهاد اجتماعی است که حق برخورداری از آن باید برای همگان فارغ از خاستگاه طبقاتی ، اقتصادی یا اجتماعی آنان ، رایگان باشد.»
منطق حکم می کند به فراخور نیاز فراگیران ، طیف متنوعی از مدارس به آنان عرضه شود اما نباید هیچ فرد یا گروهی به جرم فقر و تنگدستی از چنین موهبتی محروم شود.
شوربختانه ، این قبیل مدارس در ایران،« بیشتر بر مبنای خواست دولت ها و با هدف سبک تر شدن هزینه ها یا برداشتن وظایف و مسئولیت ها از ذمه حاکمیت پا می گیرند »
«هنوز هم بر خلاف باور ما، در اروپا ،سهم دولت در تامین منابع مالی آموزش وپرورش بالای ۹۰ درصد است که مابقی هزینه ها نیز از طریق نهادهای خیریه ای پرداخت می شود » اما در ایران اینکه شما در کجا به دنیا آمده باشید، شهر یا روستا ، در کدام طبقه اقتصادی و اجتماعی قرار دارید « بین ۳۵ تا ۴۵ درصد در دسترسی شما به کیفیت بالای آموزشی » اثر گذار است.
مطالعات تاریخی نشان می دهد نخستین مدارس خصوصی شکل گرفته در ایران ، عمدتا به جریان های شبه مذهبی تعلق داشته که موسسان آنها نگاه کاملا طبقاتی به مسأله آموزش و پرورش داشتند.
«پس از کودتای ۲۸ مرداد ، جریان های مذهبی به ویژه انجمن حجتیه با تأسیس مدارسی مانند نیکان و علوی ، با دیدگاه کاملآ طبقاتی و خاص » دنبال غر زدن شکار خود از بین دانش آموزان جامعه هدف به بهانه تربیت اسلامی بودند .
وقتی به یکی از این حضرات گفته می شود چرا چنین مدارسی را در جنوب شهر یا برای بچه های طبقات پایین جامعه تاسیس نمی کنید در پاسخ می گویند « بچه های طبقات پایین اساسأ تربیت پذیر نیستند ».
امروز نیز در ایران، وزیر آموزش وپرورش در کمال ناباوری ، مسأله آموزش را با خرید ماشین مدل بالا مقایسه کرده ، خونسرد و بی خیال تاکید می کنند که برای دستیابی به آموزش با کیفیت مردم باید هزینه بیشتری پرداخت کنند !
یا وقتی که خبرنگاران از او ،درباره منوی لاکچری فلان مدرسه غیردولتی با انواعی از شیشلیک یا مرغ کنتاکی سوال می کنند ، در جواب می گویند « ما نظارتی برای منوی مدارس غیردولتی نداریم یا این منو ربطی به عدالت آموزشی ندارد!
اما وقتی پس از سالها وقفه و فراموشی، نوبت به طرح احیای توزیع شیر مدارس که می رسد تمام وزارتخانه بسیج می شوند که بگویند این دستور ویژه شخص رییس جمهور است !
اما کسی نمی پرسد چه بلایی بر سر مدارس دولتی آورده‌اند که علاوه بر بچه پولدارها هیچ مقام دولتی حاضر نیست آقازاده خود را در این مدارس ثبت نام کند.
در انگلستان ، همان مهد نفرین شده دنیای سرمایه داری ، وقتی بوریس جانسون نخست وزیر پیشین آنجا ، فرزندش را در مدارس خصوصی ثبت می کند رسانه ها به او حمله ور شده ، غوغا به پا می کنند که شما با مدارس دولتی چه کرده آید که حاضر نیستید فرزند خود را در آنها ثبت نام کنید؟!